فرهنگ سازمانی چیست؟ کامل ترین تعریف فرهنگ سازمانی
فرهنگ سازمانی چیست؟
برای تعریف فرهنگ سازمانی می توان اینگونه گفت که در هر سازمان ارزش ها، باور ها، سبک فکر و درک اعضای سازمان وجوه مشترکی دارد که با سایر شرکت ها متفاوت است، به مجموع آنها فرهنگ سازمانی یا Organization culture می گوییم. هر سازمانی فرهنگ سازمانی خود را به صورت مستقیم یا غیر مستقیم به اعضای تازه وارد سازمان انتقال می دهد.
فرهنگ سازمانی پدیدهای است که موجب می شود کارمندانی با عقاید، سلیقه ها و نظرات متفاوت در کنار هم به سوی اهداف مشترک قدم بردارند. فرهنگ سازمانی کارمندان را مجاب می کند کاری درست و در راستای اهداف و ارزش های ارگانی که در آن قرار دارند انجام دهند.
چند نکته کلیدی برای ساخت فرهنگ سازمانی اصولی و ارزشمند
- بین اعضای سازمان ارتباط مفیدی ایجاد کنید
- برای یادگیری و رشد خود و اعضای تیم هزینه و وقت صرف کنید
- افراد مناسب با فرهنگ سازمانی خود را استخدام کنید
توصیه می شود با روش های مدیریت کارمندان آشنا شوید.
برای مدیریت بهتر منابع انسانی در سازمان بهتر است از نرم افزار حضور و غیاب و نرم افزار حقوق و دستمزد رایگان استفاده کنید.
انواع فرهنگ سازمانی
1.فرهنگ سازمانی سلسله مراتبی
در فرهنگ سلسله مراتبی مهم ترین بخش قوانین سازمان است. در واقع این نوع فرهنگ سازمانی اینگونه است که کارمندان خود را متعهد می دانند که قوانین شرکت را رعایت کنند و کار ها را به همان شیوه ای که تعیین شده انجام دهند. در این مدل فرهنگ سازمانی اهداف سازمان از پیش تعیین شده اند و برنامه ریزی شده اند و در صورت سازمان به اهداف خود می رسد که کارمندان به درستی وظایف مشخص شده شان را انجام دهند. بنابراین در فرهنگ سلسله مراتبی شما با سازمانی قانونمند رو به رو هستید که همه چیز در آن برنامه ریزی شده است.
2.فرهنگ سازمانی تیمی
نام دیگر این فرهنگ، فرهنگ قبیله ای است. سازمان هایی که از این نوع فرهنگ پیروی می کنند، نظر تمام افراد سازمان حائز اهمیت است و بین اعضای مجموعه صمیمیت و مشورت حرف اول را می زند و معمولا قوانین تحمیلی وجود ندارد. در این گونه سازمان ها تیم ها و گروه های مختلفی فعالیت می کنند که همه آنها در تصمیم گیری ها نقش دارند. هنگام بروز مشکلات و مسائل هم مدیر به تنهایی تصمیم گیری نمی کند و معمولا با سرپرست های تیمی که مسئله به آنها مربوط می شود مشورت می کند و با کمک او مسئله را حل می کند.
در فرهنگ سازمانی تیمی، سازمان به تفریح و تعاملات کارمندان اهمیت بالایی می دهد. بنابراین در این سازمان ها و شرکت هایی کارمندان در کنار روابط و تعاملات کاری ارتباط دوستانه هم دارند.
3.فرهنگ سازمانی بازاری
فرهنگ سازمانی بازاری به شدت نتیجه گراست و به بازار وابسته است. کارمندان چنین سازمان هایی باید تلاش کنند تا بهترین جایگاه در بازار را کسب کنند. آنها برای این کار لازم است با رقبای قدر و چالش های مختلفی دست و پنجه نرم کنند.
این سازمان هایی که از فرهنگ سازمانی پیروی می کنند لازم است کارمندان به اهدافی بزرگ دست پیدا کنند. عملکرد کارمندان در این سازمان ها به طور دقیق با شاخص های کلیدی عملکرد سنجیده می شود و در صورت به اهداف تعیین شده پاداش دریافت می کنند اما اگر با شکست مواجه شوند جریمه می شوند.
4.فرهنگ سازمانی ادهوکراسی
این نوع فرهنگ سازمانی بسیار منعطف است و مهم ترین اصل آن خلاقیت است. این شرکت ها برای ایجاد فرصت های جدید با ریسک بالایی رو به رو هستند. در این سازمان ها کارمندان مجازند تا روش های مختلف را برای کار هایشان امتحان کنند تا به بهترین روش برای انجام کار دست یابند، این امتحان ها می تواند منجر به شکست های متعدد آنها ختم شود و از طرف سازمان این مسئله ای کاملا پذیرفته است.
فرهنگ خلاقیت در سازمان موجب می شود کارمندان آزادانه ایده پردازی کنند و پیشنهاداتی خلاقانه برای بهبود و رشد ارائه می دهند. این سازمان ها به جای کسب جایگاه مناسب در بازار های موجود، خودشان بازار جدید ایجاد می کنند. اما این مسئله به معنی ریسک های غیر منطقی و غیر معقول نیست و آینده سازمان را به خطر نمی اندازد.
ویژگی های فرهنگ سازمانی
- توجه به ریسک پذیری و خلاقیت در سازمان
- توجه و تحلیل جزئیات و درک مسائل جزئی
- نتیجه گرا بودن و توجه داشتن به نتایج
- انسان گرایی و توجه به اینکه تصمیمات سازمان چه تاثیری روی کارمندان دارد
- تیمی بودن فعالیت های سازمان
- داشتن روحیه رقابتی اعضای سازمان
- داشتن ثبات و حفظ وضعیت موجود با برنامه ریزی های سازمان
پیشنهاد می شود در مورد حق بیمه کارمندی مطالعه کنید.
دلایل اهمیت فرهنگ سازمانی
هیچ سازمانی نیست که فاقد فرهنگ سازمانی باشد. معمولا مدیران زیرک خودشان فرهنگ مناسب سازمانشان را شکل می دهند، اما در سازمان هایی که مدیران سازمان اقدام به این کار نکرده اند و برایشان اهمیتی ندارد، به مرور زمان به طور ناخود آگاه توسط کارمندان و با توجه به جو و محیط سازمان فرهنگ سازمانی ساخته می شود. این فرهنگ ممکن است حتی با ارزش های آن سازمان در تناقض باشد.
شما به عنوان مدیر هوشمند نباید فرهنگ سازمانی را نادیده بگیرید و اجازه دهید خودش به مرور زمان شکل بگیرد. از مهم ترین دلایل فرهنگسازی سازمانی می توان به نکات زیر اشاره کرد:
- فرهنگ سازمانی به شما امکان مدیریت بهتری بر فرایند های سازمان و کارمندان را می دهد
- فرهنگ سازمانی صحیح در یک سازمان میزان رضایت و رفاه اعضای سازمان را افزایش می دهد
- بازدهی کارمندان شرکت هایی که در آن فرهنگ سازمانی از اهمیت بالایی برخوردار است بیشتر از سایر سازمان ها است
- فرهنگ سازمانی اعضای یک سازمان را به یک تیم صمیمی تبدیل می کند که در کنار هم برای رسیدن اهداف سازمان تلاش می کنند
- فرهنگ سازمانی یک مزیت رقابتی برای سازمان شما محسوب می شود
- فرهنگ سازمانی قدرتمند، کارمندان خوب را برای شما حفظ می کند و آنها را به کارمندانی وفادار تبدیل می کند
- فرهنگ سازمانی هویت درونی سازمان را برای کارمندان و اعضای سازمان و هویت خارجی آن را به شرکای تجاری و مشتریان شما نمایان می کند
- فرهنگسازی در سازمان موجب می شود ارزش های سازمان زنده بماند و کارمندان به آنها اهمیت دهند
پیشنهاد می شود با استراتژی های کاربردی برای یک فریلنسر موفق آشنا شوید.
آیا فرهنگ سازمانی قابل تغییر است؟
گاهی ممکن است در سازمان، رفتار سازمانی اشتباهی شکل گرفته باشد که نیازمند تغییر باشد. یا حتی ممکن است فرهنگی که در گذشته برای سازمان مفید بوده امروزه نیاز به تغییر داشته باشد. برای تغییر فرهنگ سازمانی مدیران سازمان باید با استراتژی های مناسب فرهنگ های غلط را از بین برده و جایگزین ها مفید برایشان قرار دهند.
در این هنگام نکته ای که باید به آن توجه کنید این است که معمولا کارمندان در برابر تغییر مقاومت می کنند، به همین خاطر تغییر فرهنگ سازمانی یک شبه انجام نمی شود و به زمان قابل توجهی نیاز دارد. نکته دیگر این که مدیر باید اولین کسی باشد که به فرهنگ های تغییر یافته عمل می کند و متعهد است.
مراحل مدیریت تغییر فرهنگ سازمانی
اما برای تغییر فرهنگ در سازمان باید به سراغ برنامه ریزی های کاربردی ای بروید که در ادامه به برخی از آنها اشاره می کنیم:
- ترغیب کارمندان به پایبند شدن به فرهنگ جدید و توجیه کردن کارمندان در مورد اینکه این فرهنگ درست، اصولی و ارزشمند است
- برای عمل به فرهنگ جدید پاداش و تنبیه مشخص کنید
- نکوهش فرهنگ قبلی و توضیح دادن راجع به مشکلاتی و تناقض هایی که فرهنگ قبلی با ارزش های سازمان داشته
- مدیر باید طوری عمل کند تا کارکنانی که طبق فرهنگ قبلی رفتار می کنند نیازشان برآورده نشود و به هدفشان نرسند
برای جمع آوری و ذخیره سازی اطلاعات کارمندان به صورت دسته بندی شده به صورت خودکار می توانید از سیستم اطلاعات پرسنلی استفاده کنید.